EDEB yâ HUuu!.
EDeB >hayvÂN-İnsÂN fARKı
EDeB ->FeLek ->ÇİLE çARKı
BİLmek-BULMak-OLmak İçin
EDeB ->AŞKuLLAH’ın ->ARKı..
ZEVK 6285
EDeB ->İLiM ->İrfÂN ->ErkÂN ->MuhaMMedîNÛR SeBeBi
->HaKk ÂŞIKLar AĞzındaki -> ÇİĞnEN -> DEmiR LeBLeBi
EDeB BİLmek >İLiM BULmak >ÂRif OLmak >ErkÂN-KULLuk..
->EDEBsiz İLİM ->“İBLİS”in!.. -> UNUtmaa -> “İLLâ EDEB”i!..
09.09.14. >21:55
brsbrstktktrstkkmdsszlkk..
ALLAHu zü’l- CeLâL Kur'ân-ı Kerimde, HabîBuLLah Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’e MuhaMMedî EDEBini BİLdirmekte:
خُذِ الْعَفْوَ وَأْمُرْ بِالْعُرْفِ وَأَعْرِضْ عَنِ الْجَاهِلِينَ
“Huzi’l- afve ve’mur bi’l- urfi ve a’rıd ani’l- câhilîn: (Resûlüm!) Sen af yolunu tut, iyiliği emret ve câhillerden yüz çevir.” (A’râf 7/199)
nOt: ALLAHu zü’l- CeLâL’e Akıllıdır, Edeblidir vs. gibi kulluk vasıfları verilemez!.
ALLAHu zü’l- CeLâL Kur'ân-ı Kerimde, EDEBle müşahhas KULLarının MuhaMMedî Özellik ve Güzellik EDEBLerini ise:
وَعِبَادُ الرَّحْمَنِ الَّذِينَ يَمْشُونَ عَلَى الْأَرْضِ هَوْنًا وَإِذَا خَاطَبَهُمُ الْجَاهِلُونَ قَالُوا سَلَامًا
“Ve ibâdu’r- rahmânillezîne yemşûne ale’l- ardı hevnen ve izâ hâtabehumu’l- câhilûne kâlû selâmâ: Rahmân'ın (has) kulları onlardır ki, yeryüzünde tevazu ile yürürler ve kendini bilmez kimseler onlara laf attığında (incitmeksizin) "Selam!" derler (geçerler)” (FurkÂN 25/63)
*
Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem ise:
“اَدَّبَنِي رَبِّي فَاَحْسَنَ تَاْدِيبِي Eddebenî RaBBî fe ahsene te’dibî: RaBBim beni EDEBLendirdi de ne güzel EDEBLendirdi” buyurdu.
(Munavî, Feyzu’l- Kadîr I,225; Kurtubî, el Câmiu’l- Ahkâmil Kur'ân, 18:228; İbnu’l- Cevzî Sıafatu’s- Safve I:201)
Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem: بُعِثْتُ لِاُتَمِّمَ مَكَارِمَ الْاَخْلاَقِ : Ben güzel ahlâkı tamamlamak üzere peygamber ba’s olundum (gönderildim).” buyurmuştur.
(Buhârî, Müslim, Mâlik, el-Muvatta, Hüsnü’l-Huluk, 8, II, 903)
ALLAHu zü’l- CeLâL Kur'ân-ı Keriminde tasdik buyurdu:
وَإِنَّكَ لَعَلى خُلُقٍ عَظِيمٍ
---"Ve inneke le'ala hulukin 'aziymin.: Ve sen elbette yüce bir ahlâk üzeresin. ''
(Kalem 68/4)
MuhaMmedî İRFÂN EDEBi, işte böyle muhteşem bir Ahlâk Sistemidir.
Huluk sistemidir. Huluku’l- Azîmdir!
MuhaMMed aleyhissalâtü vesselâm yüce ahlâklıdır. Azim ahlâklıdır.
Nass içinde, Ahlâkullah geçmektedir. Huluku’l- Azim geçmektedir.
Huluk ne demek halkedişin içinden gelen Allah ahlâkıyla ahlâklanmaktır.
Huluk, Huy. Tabiat. Ahlâktır ki CEM’ini Uygulanışı EDEB-i MuhaMMedî dir ki Temeli Ehl-i Beyt aleyhumu's-selâm EDEBine dayanır!.
Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem Huluku’l- Azim’dir!
Muhammed Aleyhissalâtü vesselâm yüce ahlâklıdır.Azim ahlâklıdır.
Huluk ne demek halk edişin içinden gelen Allah ahlâkıyla ahlâklanmaktır.
Huluk: Huy. Tabiat. Ahlâktır.
Resûllullah sallallahu aleyhi vesellem için ahlâkı nasıldır sorusuna Ayşe vâlidemiz diyor ki: “Siz Kur'ânı okumuyor musunuz? İşte ahlâkı Kur'ân Ahlâkı idi.!”
Aişe radiallahu anha validemiz Resûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem)in ahlâkını soran kişilere: “Siz Kur’ân-ı Kerîm’i okumuyor musunuz? Onun ahlâkı tamamen Kur'ândı!'' buyurmuştur.
(Buhârî ; Müslim, Müsafirun 139; Ebu Dâvud, Sünen II 2/56 no: 1342)
Aişe radiallahu anha annemiz: “Mü’minun sûresinin ilk 10 âyetini oku !” demiştir.
أُوْلَئِكَ هُمُ الْوَارِثُونَ
"Ülaike humu’l- vârisun: İşte onlardır o vârisler ''
(Mü’minûn 23/10)
Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem: “Tâ halluku bi ahlâkillahi: ALLAH’ın ahlâkıyla ahlâklanınız.” buyurmuştur.
(Fahrü’r-Râzi, VII-73)
**
İmam Ali kerremullahi veche: “Edeb, aklın sûretidir!” buyurdu.
İmam Ali kerremullahi veche:
Edeb, haddini BİLmektir.
Edeb insanın kemÂLiidir.
Edebe ulaşmadan İLiM DURağında İNiLmez!. buyurdu.
İmam Ali kerremullahi veche:
Akıl gibi mal,
İyi huy gibi dost,
Edeb gibi miras ve
İlim gibi şeref olmaz!. buyurdu.
***
Hacı Bektaş-i Veli kaddesallahu sırrahu:
“Mârifet Ehlinin ilk makamı EDeBdir.” buyurdu.
EDEB, Arapçada “elif” “del” ve “be” harfleri CEM’idir ki,
Hünkâr Hacı Bektaş-i Veli kaddesallahu sırrahu YOLUnda:
Elif’in – E-si: ELİne
Del’in DE-si: DİLine
Be’nin Besi: BELine SAHİB OL!.. demektir..
ÂŞIKÇasıysa:
ELini TEKk tut!
DİLini PEKk tut!
BELini BerKk tut!.. demektir..
*** *
YÛNUSça EDEB yâ HÛu!
Edeb bir tâc imiş Nûr-u Hûda'dan,
Giy o tâcı emîn ol her belâdan..
İlim meclisine girdim kıldım taleb,
İlim tâ geride kaldı, illâ Edeb illâ Edeb!.
Edeb iledir Nizâm-ı Âlem,
Edeb iledir Kemâl-ı Âdem..
Edeb ehli ilimden hâli olmaz,
Edebsiz ilim okuyan âlim olmaz..
Edebdir kişinin dâim libâsı,
Ededsiz kişi ûryâna benzer..
Olmayınca ihlâs edeb, Neylesin medrese mekteb,
Ne kadar âlim olsa da, Yine merkeb, yine merkeb..
Yunus Emre
kaddesallahu sırrahu
Gezdim Haleb’i, Şam’ı Eyledim ilm-i taleb,
Meğer ilim bir hiç imiş, İllâ Edeb İllâ Edeb!.
Yunus Emre
kaddesallahu sırrahu
*** **
Mevlânâ Celâleddin-i Rumî kaddesallahu sırrahu:
“Eğer ademoğlunun edebi yoksa âdem değildir. İnsan ile hayvan arasındaki fark edebtir. Gözgezdir ve Allah’ın kelamına “Kur’ÂN’a” âyet âyet tamamına bak! Kur’ÂN’ın anlamı EDEBdir!.” buyurur.
Mevlânâ Celâleddin-i Rumî kaddesallahu sırrahu: “Eğer şeytanı ayaklarınızın altında görmek istiyorsanız gözünüzü açın ve biliniz ki şeytanın kâtili EDeBdir.” buyurur.
Mevlevî Tarikatında, Mevlevî sikkesini sembolize eden ve genellikle de sikkenin çevresinde yer alan EDEB beyiti:
Ehl-i irfan arasında aradım kıldım taleb
Her hüner makbul imiş illâ edeb illâ edeb!.
Ondandır ki 1001 gün ÇİLesinde EDEB ÖĞreneBİLenler cÂN OLaBİLmişLerdir..
"Kapıyı kapat!" denilemez -> "Kapıyı SIRLa!."
“Lambayı yak!” denilemez -> “Lambayı cÂNLandır!”
“Lambayı söndür!” denilemez -> “Lambayı Dinlendir!.” …Gibice..
*** ***
Mehmet Akif ERSOY kaddesallahu sırrahu ise:
“EDEBsizliğin başladığı yerde -> Edebiyat biter!” demiştir..
Zâten atalarımızın sözüdür ki: "Edebi edebsizden öğren!"
sÖZün ÖZü hüLÂsası;
Hüsnü'l-huluk (güzel ahlâk), ahlâk-ı fazıla (fâziletli ahlâk), ahlâk-ı hamide (övülen ahlâk) Rabbülâemin'in hak ve hayır için halkettiğ kullarına bahşettiği en yüce duyguların tümüdür ki TüMmü de MuhaMMedî EDEB-i Ehl-i Beyt aleyhumu's-selâm’a dayanır ve’s-seLÂMm...
